poniedziałek, 14 lipca, 2025

Na grzyby!

Czy to rydz czy też nic? Czy to kania się odsłania? Czy muchomor nam się kłania?

Gdy spytać przeciętnego Polaka jakie grzyby zbiera w lesie,  otrzymalibyśmy listę niezbyt długą. Zasadniczo nasi rodacy bez strachu zbierają pieprzniki czyli kurki, podgrzybki – nasz narodowy eksportowy dar lasów oraz borowiki. Te ostatnie, spotykane jeszcze stosunkowo często, dostarczają grzybiarzom prawdziwych emocji „trzeciego polowania”. Jest to zresztą absolutnie uzasadnione, bo borowik rzeczywiście jest w smaku niezrównany, a nawet wartości odżywczych, np. białka zawiera więcej niż inne grzyby. Jest także stosunkowo łatwo strawny.

Grzyby blaszkowe czyli te, które pod kapeluszem zamiast „gąbki” mają promieniście rozchodzące się listewki wzbudzają nieufność. To wśród nich kryją się najbardziej niebezpieczni, czasem zagrażający życiu truciciele. Wśród tych organizmów są jednak prawdziwe rarytasy

Kanie i rydze. Czy można je zbierać bez obaw? Czy można je pomylić z czymś groźnym?

Jeśli chodzi o rydze sprawa jest łatwa. Rydze są „rude”. Właściwie nawet nie tyle rude co marchewkowe w kolorze. Barwę nadaje im płyn wypełniający strzępki w owocniku zwany mleczkiem. Tylko rydze mają mleczko w kolorze pomarańczowym. Liczne, spokrewnione z rydzem mleczaje tworzą mleczko bezbarwne, białawe, białe i obfite jak od krowy, żółtawe lub czerwieniejące z czasem. W przypadku rydzy nie dość, że mleczko jest pomarańczowe, to jeszcze z czasem zielenieje. Tak na dobrą sprawę to „rydzy” jest kilka gatunków, które znajdujemy zazwyczaj pod różnymi drzewami. Jeden gatunek występuje pod sosenkami, a inny pośród świerków. Wszystkie jednak są jadalne.

Jak rozpoznać rydza?

Wśród traw znaleźć marchewkowe w barwie, grzyby blaszkowe o lejkowatych kapeluszach z podwiniętym brzegiem, o dość krępym trzonie. Przełamać fragment kapelusza i sprawdzić czy wypływa pomarańczowe, z czasem zieleniejące mleczko. Jeśli tak należy tylko sprawdzić czy grzyb nie jest robaczywy, bo powiedzenie „zdrowy jak rydz” jest nieporozumieniem. Rydze robaczywieją bardzo łatwo!

Jak rozpoznać kanie?

Z kaniami sprawa jest bardziej skomplikowana. Kanie mają swoje trujące sobowtóry. Są one jak na razie rzadkie w Polsce. Przyjechały, jak się wydaje z Kaliforni wraz z roślinami szklarniowymi i przez szklarnie uciekają czasem do środowisk naturalnych. Te sobowtóry należą do rodzaju sinoblaszek Chlorophyllum i możemy je rozpoznać po tym, że ich blaszki mają zielonkawe zabarwienie. Sinoblaszki nie są również tak duże jak kanie. Ich trzony są zdecydowanie krótsze, choć kapelusze nad wyraz podobne. Nie tylko sinoblaszki mogą mylić się z kaniami.  Niewielkie kaniopodobne grzyby zwane czubajeczkami bywają silnie trujące. Jest na to jedna rada. Jeśli nie jest się pewnym oznaczenia należy zbierać tylko duże (przekraczające 10 cm średnicy), wysokie, parasolowato rozłożone kanie, które na trzonach mają pierścień ruchomy, a nie jak muchomory przyczepiony do trzonu. Kto potrafi rozpoznać kanię nie zawiedzie się jej smakiem. Mało można znaleźć w naszych lasach takich delicji. Zatem do dzieła! Na grzyby! Bądźmy jednak ostrożni. W razie jakiegokolwiek niepokoju lepiej zawczasu udać się do specjalisty. Poniżej prawdziwe, pyszne kanie – prosto z Korzeniówki.

dr Marta Wrzosek

Zakład Systematyki i Geografii Roślin

Uniwersytet Warszawski


Poprzedni artykuł
Następny artykuł
RELATED ARTICLES

Most Popular

Recent Comments

dariusz sobierajski NA Harmonogram wywozu śmieci na 2015 r
Desperat NA Nowa stacja pogodowa
Desperat NA Nowa stacja pogodowa
Jezier NA Wybory Sołtysów
dariusz sobierajski NA Wybory Sołtysów
NWmaniac NA Trening 6 IX
Jezier NA Stacja pogodowa
Katar NA Stacja pogodowa
NWmaniac NA Sobotnia pobudka:)
Jezier NA Stacja pogodowa
Katar NA Osy i lis
Jezier NA Stacja pogodowa
Wiosna NA Stacja pogodowa
Katar NA Stacja pogodowa
Wiosna NA Stacja pogodowa
Katar NA Stacja pogodowa
Katar NA Stacja pogodowa
Wiosna NA Stacja pogodowa
Katar NA Stacja pogodowa
Katar NA Stacja pogodowa
Katar NA Stacja pogodowa
Katar NA Dziki
jowi NA Dziki
Wiosna NA Stacja pogodowa
Jezier NA Stacja pogodowa
Jezier NA Stacja pogodowa
Wiosna NA Stacja pogodowa
Jezier NA Stacja pogodowa
Jezier NA Wiosenne treningi
Wiosna NA Wiosenne treningi
NWmaniac NA 29 oraz 31 marca
Wiosna NA 29 oraz 31 marca
NWmaniac NA 29 oraz 31 marca
fmtop NA 29 oraz 31 marca
jowi NA Pierwszy rajd
NWmaniac NA Kolejny konkurs!
Katar NA Kolejny konkurs!
jowi NA Mikro-wycieczka
NWmaniac NA Mikro-wycieczka
Katar NA Kolejny konkurs!
NWmaniac NA W pogoni za kondycją
NWmaniac NA Kolejny konkurs!
marchewa123 NA Kolejny konkurs!
Katar NA Kolejny konkurs!
fmtop NA Sąsiedzi z lasu
Desperat NA Popsuta stacja meteo
fmtop NA Perła zaprasza!
Wiosna NA Posprzątaliśmy!
Lalajler NA Wiosenny wieje wiatr!
Lalajler NA Wiosenny wieje wiatr!
Marcin Zaręba NA Wiosenny wieje wiatr!
Marcin Zaręba NA Stacja pogodowa Korzeniówka
Marcin Zaręba NA Stacja pogodowa Korzeniówka
Marcin Zaręba NA Stacja pogodowa Korzeniówka
slonce82 NA Brzozowa zbudowana!
slonce82 NA Brzozowa zbudowana!
ZelvaBOi NA Brzozowa zbudowana!
Malgosia NA Śmieciarze wracają
Karol NA Fundusz Sołecki
Jezier NA Fundusz Sołecki
Jezier NA Fundusz Sołecki
fmtop NA Fundusz Sołecki
Rybak NA Fundusz Sołecki
Andrzej Zaręba NA Śmieciarze wracają
Andrzej Zaręba NA Śmieciarze wracają
Andrzej Zaręba NA Uwaga! Włamania!
Andrzej Zaręba NA Śmieciarze wracają
Andrzej Zaręba NA Śmieciarze wracają
ZelvaBOi NA Uwaga! Włamania!
kbalter NA Uwaga! Włamania!
kbalter NA Uwaga! Włamania!
Jezier NA Uwaga! Włamania!
kbalter NA Uwaga! Włamania!
Andrzej Zaręba NA Uwaga! Włamania!
Jezier NA Uwaga! Włamania!
ZelvaBOi NA Uwaga! Włamania!
bablo NA Wybory 2011
Jezier NA Wybory 2011
candala NA Wybory 2011
Jezier NA Wybory 2011
Andrzej Zaręba NA Kolejne tablice informacyjne
candala NA Wybory 2011
bablo NA Wybory 2011
Jezier NA Wybory 2011
Hpil NA Wybory 2011
Andrzej Zaręba NA Wybory 2011
Jezier NA Wybory 2011
Jezier NA Wybory 2011
Marcin Zaręba NA Wybory 2011
Hpil NA Wybory 2011
Jezier NA Wybory 2011
Marcin Zaręba NA Nowa wystawa na ul. Topolowej
Marcin Zaręba NA Stacja pogodowa Korzeniówka
Marcin Zaręba NA Nowa wystawa na ul. Topolowej
Marcin Zaręba NA Archiwalne mapy okolic
Marcin Zaręba NA Archiwalne mapy okolic
Andrzej Zaręba NA Nowa wystawa na ul. Topolowej
Andrzej Zaręba NA Nowa atrakcja turystyczna
Andrzej Zaręba NA Nowa atrakcja turystyczna
Andrzej Zaręba NA Nowa wystawa na ul. Topolowej
Andrzej Zaręba NA Nowa atrakcja turystyczna
Andrzej Zaręba NA Nowa atrakcja turystyczna
Jezier NA Chopin w lesie
Jezier NA Chopin w lesie
fmtop NA Chopin w lesie
jowi NA Chopin w lesie
candala NA Wybory nie-realne
candala NA Wybory nie-realne
candala NA Wybory nie-realne
candala NA Wybory nie-realne
Andrzej Zaręba NA 2 Święto Korzeniówki
Jezier NA Wybory nie-realne
Andrzej Zaręba NA 2 Święto Korzeniówki
Andrzej Zaręba NA 2 Święto Korzeniówki
Andrzej Zaręba NA 2 Święto Korzeniówki
Andrzej Zaręba NA 2 Święto Korzeniówki
candala NA Wybory nie-realne
Jezier NA Wybory nie-realne
Jezier NA Wybory nie-realne
candala NA Wybory nie-realne
grzkaz NA Wybory nie-realne
Jezier NA Wybory nie-realne
candala NA Wybory nie-realne
Marcin Zaręba NA Decyzja środowiskowa dla S-7
Marcin Zaręba NA Park rozrywki w Złotokłosie
Michał Urbańczyk NA Wspólne sprzątanie 2011
Andrzej Zaręba NA Wspólne sprzątanie 2011
Autobus 727 NA Wybory nie-realne
Jezier NA Daleko od szosy…
Jezier NA Daleko od szosy…
grzkaz NA Daleko od szosy…
Jezier NA Daleko od szosy…
grzkaz NA Daleko od szosy…
Jezier NA Daleko od szosy…
grzkaz NA Daleko od szosy…
Jezier NA Daleko od szosy…
grzkaz NA Daleko od szosy…
Jezier NA Daleko od szosy…
Andrzej Zaręba NA Henryków ratuje Wronią
Andrzej Zaręba NA Daleko od szosy…
grzkaz NA Daleko od szosy…
Jezier NA Daleko od szosy…
grzkaz NA Daleko od szosy…
Jezier NA Daleko od szosy…
Andrzej Zaręba NA Daleko od szosy…
Czarek NA Daleko od szosy…
grzkaz NA Daleko od szosy…
Jezier NA Daleko od szosy…
grzkaz NA Daleko od szosy…
Jezier NA Daleko od szosy…
Andrzej Zaręba NA Daleko od szosy…
Jezier NA Daleko od szosy…
grzkaz NA Daleko od szosy…
Andrzej Zaręba NA Mieszkańcy odcięci od świata
J.Borowiecki NA Korzeniówka i okolice
Marek Jezierski NA Wybory nie-realne
Marek Jezierski NA Pies z kulawą czyli droga S-7
Marek Jezierski NA Pies z kulawą czyli droga S-7
Marek Jezierski NA Pies z kulawą czyli droga S-7
Marek Jezierski NA Pies z kulawą czyli droga S-7
Marek Jezierski NA Jedzie autobus z daleka
Andrzej Zaręba NA Jedzie autobus z daleka
Andrzej Zaręba NA Jedzie autobus z daleka
Marek Jezierski NA Jedzie autobus z daleka
Andrzej Zaręba NA Coraz bliżej Święta…
J.Borowiecki NA Petycja o obwodnicę Janek
Marek Jezierski NA Czym jest nasza strona www?
Marek Jezierski NA Pies z kulawą czyli droga S-7
Andrzej Zaręba NA Wybory nie-realne
Andrzej NA Wybory nie-realne
Marek Jezierski NA Pies z kulawą czyli droga S-7
Andrzej NA Wybory nie-realne
Marek Jezierski NA Pies z kulawą czyli droga S-7
Marek Jezierski NA Wybory nie-realne
Marek Jezierski NA Pies z kulawą czyli droga S-7
Marek Jezierski NA Wybory nie-realne
Andrzej NA Wybory nie-realne
Marek Jezierski NA Wybory nie-realne
Andrzej NA Wybory nie-realne
Andrzej NA Wybory nie-realne
Marek Jezierski NA Wybory nie-realne
Rybak NA Mały Gazeciarz
Marek Jezierski NA Ten las sprzątamy My sami
Marek Jezierski NA Jedzie autobus z daleka
Marek Jezierski NA Ten las sprzątamy My sami
Marcin Zaręba NA Ten las sprzątamy My sami
Marcin Zaręba NA Ten las sprzątamy My sami
Marek Jezierski NA Ten las sprzątamy My sami
Marek Jezierski NA Czy las = śmietnik?